czwartek, 27 listopada 2014

Moja przygoda z tańcem








Hej :)
Tak jak obiecywałam na koniec swojego bloga opowiem wam jak wyglądała moja przygoda z tańcem.

Zaczęłam tańczyć (jeżeli to można nazwać tańcem ) w wieku 4 lat. Byłam wtedy małym skrzatem jak każdy z was w tym wieku.Od samego początku lubiłam się rozciągać.
Początkowo zaczęło się wszystko od Polki. Taniec ten polegał na kilku obrotach, paru podskokach i tańcu w kółeczku. To są niezapomniane czasy. Do dziś pamiętam stroje w których tańczyłam. Już od tamtego czasu taniec sprawiał mi frajdę!!!!
 Rok później taniec ten zmienił się w disco. Mówiłam sobie to już coś poważnego. Bałam się nowego wezwania. Choreografie były nieco bardziej skomplikowane. W taniec ten trzeba było włożyć dużo swojej energii. Jest to taniec łączący Hip-Hop z tańcem powiedziałabym swobodnym.
Przez kilka lat cały czas tańczyłam Disco. Wraz z zespołem zajmowaliśmy dosyć wysokie miejsca.
Była to dla nas ogromna zabawa. Każdy wyjazd dawał mi nowe doświadczenia i poznawanie nowych ludzi.
Po tych kilku latach w tymże energicznym tańcu totalnie zmieniłam styl.


Chciałam spróbować tańca współczesnego który od zawsze do mnie przemawiał. Mimo że byłam wtedy w 5 klasie podstawówki to z reguły potrafiłam zrozumieć przesłanie etiudy. Dawało mi to zawsze dużo do zrozumienia. Najpierw układy te były słabsze, z czasem coraz lepiej mi szło. Nigdy nie odważyłam się stworzyć swojej solówki czy duetu, zawsze tańczyłam z zespołem.
Z biegiem czasu zajmowałyśmy coraz wyższe miejsca, układy były o coraz to trudniejszej tematyce.
Dotyczyły chociażby tego jak ważna dla człowieka jest woda , czy że każdego z nas czeka śmierć a ten drugi świat istnieje. Wiele razy spotkałyśmy się z gratulacjami Piotra Galińskiego czy po prostu widowni. Krytyka także dawała nam duże doświdczenie, dzięki niej wiedzieliśmy jak uniknąć błędów które popełniamy. Do dzisiaj tańczę i nie mam póki co zamiaru kończyć swojej "kariery". Mimo wyjazdów w sezonie co weekend które utrudniają mi czasem naukę jestem w stanie to pogodzić a przede wszystkim rozluźnić po całym tygodniu.

 



Powiem jeszcze kilka słów o rozciąganiu.
Tak jak już wspomniałam lubiłam to od najmłodszych lat. Mimo na początku łez i bólu starałam się to przezwyciężyć. Dzięki postępom jakie robiłam do dzisiaj nie mam z tym problemu. Staram się codziennie poświęcać 10 minut na rozciąganie, to niewiele ale strasznie pomaga.WAS TEŻ DO TEGO ZACHĘCAM !!!
Nie chcąc się chwalić potrafię robić szpagaty i skłony bez żadnej rozgrzewki, ale to tylko dzięki ćwiczeniom. Gorąco jeszcze raz zachęcam do regularnych cwiczeń i aktywności fizycznej.

Dziękuję jeżeli przeczytaliście to końca i was nie zanudziłam!!
Pozdrawiam 




Solówka tańca współczesnego

Jest to przykładowa solówka tańca współczesnego połączonego z modern jazzem. Przez ten filmik chciałabym wam pokazać jak mniej więcej wygląda mój ulubiony styl tańca.

Zapraszam gorąco do oglądnięcia tego występu !!!!

https://www.youtube.com/watch?v=kOs8BLshKEY

środa, 26 listopada 2014

Międzynarodowy Dzień Tańca (ang. International Dance Day, World Dance Day)


Został ustanowiony w 1982 roku przez Komitet Tańca Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI-UNESCO). 
29 kwietnia wybrano na pamiątkę wielkiego reformatora sztuki tańca, twórcy europejskiego teatru baletowego, francuskiego tancerza i choreografa Jeana-Georges'a Noverre'a – była to data jego chrztu.

Z okazji Dnia Tańca każdego roku inny wybitny artysta związany z tą sztuką przygotowuje orędzie adresowane do tych, którzy uprawiają i kochają taniec. W ubiegłych latach autorką orędzia była amerykańska tancerka i specjalistka w zakresie antropologii tańca Katherine Dunham. Orędzia pisali także m.in. Maurice Béjart, Mahmound Reda, Kazuo Ohno i Robert Joffrey.
Katherine Dunham

Tomasz Barański


 Tomasz Barański
Jest to jeden z najlepszych polskich, zawodowych tancerzy na świecie także choreograf i instruktor tańca sportowego.

Naukę tańca rozpoczął w wieku 10 lat w należącej do Małgorzaty Nity i Roberta Kupisza Szkoły Tańca i Wdzięku „Step by Step” mieszczącej się w domu kultury „Sabat” na Osiedlu Świętokrzyskim w Kielcach.
W ramach występów w szkole trzykrotnie zdobył tytuł Mistrzów Polski formacji tanecznych oraz trzy Puchary Polski; w parze z Edytą Herbuś zdobył m.in. tytuł międzynarodowych mistrzów Czech do lat 14 i II miejsce w Otwartych Mistrzostwach Polski Juniorów oraz osiągnął Międzynarodową Mistrzowską klasę „S” w tańcu latynoamerykańskim.

Od 2002 roku współpracuje z formacją taneczną VOLT Agustina Egurroli, prowadzi również szkołę tańca „Revolution” w Józefowie. Jest licencjonowanym instruktorem tańca sportowego ze specjalizacją jazzową

Rafał Maserak



 Maserak Rafal.jpg

Tancerz ten już pewnie znany jest przez większość z was chociażby z programów rozrywkowych tj. Taniec z gwiazdami.

Jest to  polski tancerz reprezentujący najwyższą klasę taneczną „S” w tańcach latynoamerykańskich.

 Kariera

Jest trzykrotnym wicemistrzem Polski w tańcach latynoamerykańskich i standardowych. Dwukrotny wicemistrz Polski w tańcach latynoamerykańskich. Zwycięzca i finalista turniejów zagranicznych Gold Master we Włoszech, Paris Open we Francji, Austrian Open w Austrii, Russian Open w Rosji. Reprezentant na międzynarodowych festiwalach tańca w Blackpool, German Open.

wtorek, 25 listopada 2014

Martha Graham...

To amerykańska tancerka, choreograf, pedagog. Uznawana za jedną z najważniejszych postaci wśród prekursorów współczesnego tańca.
 
Zaczęła od obserwacji ruchów własnego ciała. Za podstawę tańca przyjęła ciągłe współdziałanie dwóch naprzemiennych czynników: contraction (skurczenie i sprężenie),, które następuje w mięśniach brzucha przy równoczesnym rozciąganiu mięśni odcinka lędźwiowego i release (wydłużenie ruchu) mięśni brzucha. 

Stworzyła elewacje, czyli sposób unoszenia korpusu w siadzie i na stojąco. Dużą wagę przywiązywała do oddechu zakładając, że ruch, gest stanowią jego kontynuację, są mu podporządkowane. Wykorzystała również opozycje upadków ze wstaniem. 
W technice, jaką stworzyła punktem wyjścia był środek ciała, czyli miednica. Ruch natomiast zawsze musiał wyrażać emocje, uczucia i inne stany człowieka. Wprowadziła swoją terminologię (używaną później na całym świecie): 

  • floor work, gdy podłoga stanowiła tzw. drążek dla tancerza, który najczęściej w siadzie lub klęku wykonuje w wolnym tempie rozciąganie uelastyczniając mięśnie; 
  • centre work, czyli rozwijanie i odnajdywanie własnego środka ciężkości ciała, którym jest miednica, oraz wzmacnianie kończyn i mięśni pleców;
  •  moving in space polegający na koordynacji ruchu w przestrzeni jak również zdobywaniu umiejętności konfrontacji ciała z przestrzenią otaczającą go. 

 
Ważną sprawą stała się też dla niej ciągłość ruchów i plastyczna dynamika ciała, traktowanego jako bryła, która może poruszać się nie tylko w pozycji pionowej, lecz także leżącej, klęczącej czy siedzącej. Zalecała taniec boso, do ćwiczeń wkładała obcisły czarny trykot, sięgający do połowy łydki; stał się on ćwiczebnym ubiorem współczesnych tancerzy.



Martha Graham stworzyła też własną filozofię tańca. Uważała, że jego treścią nie może być subiektywny świat wzruszeń i przeżyć, lecz jego zobiektywizowana forma zewnętrzna. Ruchy powinny być przekazem myśli i uczuć, a ponieważ nie wszystkie ludzkie uczucia są piękne, więc ich przykazy ruchowe nie mogą być zawsze banalnie „ładne”, miłe dla oka. Sądziła, że tancerka nie powinna być dla widzów baśniowym zjawiskiem, uroczą wróżką czy romantyczną zjawą, ale cząstką ludzkości, emanacją ludzkiej istoty i tego, co jest w niej głęboko ukryte. Każda kompozycja wymaga, zatem nowych środków wyrazu, czerpanych z ruchów naturalnych, które mogą stać się bardziej wzmożone, intensywne, czasem nawet zdeformowane.

Isadora Duncan...

Kto to taki ????

Zapewne niewiele z was słyszało o niej. Dość mało się mówi o ludziach którzy robią cos nowego w tak mało popularnych dziedzinach "sportu".

To tancerka amerykańska która żyła w latach 1878-1927. Stworzyła oryginalny, niepowtarzalny styl oparty na własnej filozofii. Czerpała z nowych tendencji tańca modern, którego była pionierką. Widziała w tańcu wyraz wolnej myśli i radykalnie sprzeciwiała się ograniczeniom, jakie narzucał taniec klasyczny. Wywarła ogromny wpływ zarówno na całokształt przyszłej sztuki scenicznej, jak i na wygląd następnych pokoleń tancerzy. 

Odrzuciła klasyczną białą paczkę (tutu), zrzuciła baletki, tańczyła przyodziana w grecką tunikę, boso i z rozpuszczonymi włosami, co było szokującą innowacją dla ówczesnej publiczności. Jako pierwsza pokazała się na scenie ubrana tylko w obcisły trykot.


 

Zumba





Zumba to wprawdzie nie rodzaj tańca ale sport który łączy ruch ciała ( elementy latynoamerykańskie z elementami fitnessu ) z muzyką . umba zawiera w sobie elementy tańca i aerobiku.Wiele pań których nie ma czasu dla siebie chodzi na zajęcia z zumby by chodź godzinkę w tygodniu zasmakować czegoś innego i poruszać się.

Jest to super aby spalić kalorie i zrzucić zbędne kilogramy, dlatego gorąco zachęcam!!!!

Sama doświadczyłam tych wyśmienitych zajęć.





poniedziałek, 24 listopada 2014

Taniec ludowy


Taniec ludowy to takich charakterystyczny dla danego regionu. Ma on charakter folklorystyczny, który ma zachowywać starodawne zwyczaje przodków.

Polski dzieli się on na :
polskie: cenar, chmielowy, chodzony, goniony, taniec podhalański, krakowiak, krzesany, kujawiak, lasowiak, mazur, mazurek, oberek, olender, polonez, szot, trojak, zbójnicki.

krakowiak

Etiuda tańca współczesnego

Na dzisiaj przygotowałam post przedstawiający etiudę całego układu grupy tanecznej.

Etiuda- to połączenie muzyki wraz z mową ciała, układ ten z reguły wykonywany jest przez całą grupę.

Zapraszam aby zajrzeć do tego linku !!
Wiele fajnych figur które można podłapać do swoich etiud, solówek czy duetów.

https://www.youtube.com/watch?v=GmxZ7WGLJ_Y

Taniec orientalny- taniec brzucha

To taniec który jest  powszechnie znany pod nazwą taniec brzucha, jest to sztuka pochodząca z terenów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej - rodzaj tańca wykonywanego głównie, ale nie wyłącznie przez kobiety. Współczesny taniec sceniczny, powstały na początku XX wieku, stanowi połączenie tradycyjnych tańców tych rejonów z tańcem klasycznym, z domieszką inspiracji przenikających z innych rodzajów tańca. 

Nie jest to taniec sformalizowany tak jak np. taniec towarzyski, gdzie występuje jeden powszechnie uznany kanon dotyczący muzyki, figur i sposobu ich wykonania. Choreografie w tańcu orientalnym wykonuje się solo lub w grupie, podobnie jak w tańcu klasycznym.

sobota, 22 listopada 2014

Cankan

Na dzisiejszy wieczór opowiem także o Kankanie. Taniec który zawsze próbowałam naśladować w formie zabawy, jednak nie jest on wcale taki prosty.




Jest to francuski taniec z 2. połowy XIX wieku. Według jednej z hipotez rozwinął się z kadryla, według innej był początkowo karykaturą tańców murzyńskich, istnieje również przypuszczenie, że do Francji przywieźli go wracający z Algieru żołnierze. Towarzyszy mu muzyka bardzo szybka, w rytmie galopu, w metrum 2/4.



  Kankan powstał dzięki młodym pannom/dziewczętom, które same szyły sukienki i tańczyły w miastach dla rozrywki i dla "przypodobania się", swoją popularność ugruntował przez paryskie teatrzyki variétés. Charakterystycznymi dla tego tańca są takie figury akrobatyczne, jak: szpagat, gwiazda, wyrzut prostej nogi do góry. 

piątek, 21 listopada 2014

Musical





Jest to forma teatralna, łącząca muzykę, piosenki, dialogi mówione i taniec. Ładunek emocjonalny dzieła to humor, patos, miłość, gniew – podobnie jak sama opowieść, jest wyrażany poprzez słowa, muzykę, ruch i aspekty techniczne przedstawienia, tworząc jedną, spójną całość. Od początków XX wieku produkcje teatru muzycznego są nazywane po prostu "musicalami".

Musicale są wykonywane na całym świecie. Mogą być wystawiane na wielkich scenach, jak wysokobudżetowe produkcje teatrów na West Endzie w Londynie czy Broadwayu w Nowym Jorku lub w mniejszych teatrach awangardowych, na Off-Broadwayu lub jako produkcje lokalne, wyjazdowe, w amatorskich grupach szkolnych, teatrach i innych przestrzeniach wykonawczych.

Oprócz Wielkiej Brytanii i Ameryki Północnej istnieją inne prężnie działające sceny musicalowe w wielu krajach Europy, Ameryki Łacińskiej, Australazji i Azji.

pierwszy musical

czwartek, 20 listopada 2014

Taniec towarzyski




samba
Od zawsze chciałam tańczyć  taniec towarzyski. Jednak nie chciałam rozstać się z tańcem współczesnym, a nie miałam tyle czasu żeby pogodzić oba te gatunki. Zatem nigdy się z nim nie styknęłam.

To forma rozrywki wywodząca się z tańców salonowych i zabaw ludowych, uprawiana od początku XX wieku. Poszczególne tańce różnią się pochodzeniem, charakterem, schematem ruchów i muzyką. Taniec towarzyski to także dyscyplina zajmująca się tańcami wykonywanymi kiedyś na salach balowych, a obecnie na zawodach organizowanych przez Międzynarodowy Związek Tańców Towarzyskich. W Polsce Polskie Towarzystwo Taneczne (PTT) istnieje od 50 lat.


Taniec towarzyski dzieli się na :


tango
Tańce standardowe:

  • walc angielski
  • tango
  • walc wiedeński
  • foxtrot
  • quickstep
Tańce latynoamerykańskie:

  • samba
  • cha-cha
  • rumba
  • pasodoble
  • jive




wtorek, 18 listopada 2014

Taniec jazzowy- jazz


Od niedawna coraz częściej stykam się z tańcem jazzowym. Wraz z grupą próbujemy stworzyć coś nowego. Odchodzić od tańca współczesnego przechodząc w jazz.
Te dwa gatunki tańca nie różnią się od siebie zbyt wiele. Istnieje wiele wspólnych elementów.

Oparty jest na idei baletu, choć tak jak taniec współczesny, pozbawiony pewnych ograniczeń. Cechami charakterystycznymi tańca są tak zwane izolacje, czyli ruchy partiami ciała niezależnie od innych i kontrakcje. Taniec jazzowy sprawia ogólne wrażenie tańca „lekkiego i niezależnego” tak jak taniec współczesny czy modern dance, lecz zaraz po balecie jazz jest jedną z najtrudniejszych technik tanecznych i wymaga wielkiej pracy tancerza. Taniec jazzowy można zobaczyć na deskach teatru, gdzie spotykane są spektakle typowo jazzowe. 


W miarę upływu czasu powstało kilka odłamów tańca jazzowego: lirycal jazz, latin jazz, modern jazz.

Nie przyjęło sie specjalnego uioru takiego tancerz, jednak jest to zazwyczaj: tunika lub jakaś sukienka. Tańczy się na boso lub w jazzówkach czyli butach które nie ograniczają ruchu stopy i pozwalają na pokazanie wszystkich figur bez żadnych oporów.
w butach tych łatwiej wykonuje się obroty czy skoki. 


jazzówki

niedziela, 16 listopada 2014

Taniec nowoczensy

Taniec ten zawiera w sobie wiele grup które są mu podporządkowane. Często używamy terminu breakdance czy hip-hop nie wiedząc że jest to taniec nowoczesny.

Po krótce mówiąc taniec nowoczesny jest to taniec który powstał niedawno czyi w czasach nowożytnich.

Taniec nowoczesny wymaga od tancerza niezwykłej koordynacji ruchów, które muszą być bardzo wyraziste. Aby stać się dobrym tancerzem nowoczesnym, należy również opanować podstawy tańca klasycznego.

Układy taneczne, które są charakterystyczne dla tańca nowoczesnego:
  • breakdance – rodzaj tańca wymagający odpowiedniej kondycji oraz wysokiego poczucia rytmu, to kombinacja ruchów rąk i nóg
  • hip-hop – jest związany ze street dance, który przyswaja techniki hip-hopowe, takie jak: locking, popping, funk;
  • electric boogie – styl tańca nowoczesnego, który jest nazywany „tańcem robotem”;
  • disco dance – to taniec, który pojawił się w latach 70., opiera się na szybkich wymachach nóg i rąk, dopuszcza w swoich układach figury akrobatyczne;
  • house dance – tańce, które mają wiele odmian do muzyki house;
  • funky – taniec luźny i optymistyczny, oznacza indywidualność, kreatywność i radość z dynamizmu;
  • bollywood dance – to hinduski taniec filmowy, jest gorący, dynamiczny, podkreśla dzikość;
  • afro dance – grupa tańców rytualnych, które pochodzą z Afryki, są energiczne, pozwalają ukazywać dzikość.
Celem nauki tego tańca jest zainteresowanie uczestników nowymi stylami, pokazanie różnorodności jego odmian. Kroki taneczne łączą kilka technik. W choreografii mogą mieć miejsce elementy akrobatyki. Jednak głównym źródłem rytmu jest taniec klasyczny, znany jako balet.  W ramach nauki tańca wprowadzane są pojęcia z jazzu, baletu nowoczesnego, funky i hip-hopu. Drugą część prowadzonych zajęć stanowi nauka układów tanecznych.

piątek, 14 listopada 2014

Balet



Balet powstał z renesansowych maskarad karnawałowych i z triumfów, popularnych we Włoszech, które przerodziły się w widowiska dworskie, złożone z recytacji, śpiewu, muzyki, pantomimy i tańca.
Rodzaj widowiska teatralnego, w którym głównym środkiem wyrazu jest taniec, wykonywany przez tancerzy według choreografii z towarzyszeniem muzyki, na tle dekoracji.

Historia baletu jest zaledwie fragmentem historii tańca, obejmującym czasy nowożytne; odnosi się głównie do kultury europejskiej. Przyjęto dość umownie, że za początek nowego okresu tańca widowiskowego uważać należy wystawienie w Paryżu 1 września 1581 r. baletu dworskiego pod tytułem „Corce – Ballet Comique de la Reine” (Balet komiczny królowej)



czwartek, 13 listopada 2014

Taniec klasyczny

To specyficzna forma tańca, zwana też baletem. Różnica polega na tym, że termin balet odnosi się do spektaklu odbywającego się na scenie, natomiast termin taniec klasyczny odnosi się do techniki, jakiej używają tancerze. 


Taniec klasyczny wywodzi się z renesansowych tańców dworskich udoskonalonych na dworze Ludwika XIV, który wykształcił pierwszych zawodowych choreografów i pedagogów. Zasady tańca klasycznego skodyfikował w oparciu o estetyczne kanony klasycznej sztuki starożytnej Carlo Blasis , tworząc system dokładnie opracowanych ruchów ciała, oznaczonych terminologią francuską. Doprowadzono je do perfekcji w okresie romantyzmu, kiedy tancerki zaczęły używać usztywnionych baletek zwanych pointami, dzięki którym mogły wspinać się na czubki palców. Forma teatralna baletu klasycznego, ukształtowana w XIX w. polega na uszeregowaniu stałych schematów, wykonywanych techniką klasyczną.

wtorek, 11 listopada 2014

Taniec współczesny


       

Najpierw zajmę się tańcem scenicznym.Na dzień dzisiejszy zaplanowałam artykuł o tańcu współczesnym.

TANIEC WSPÓŁCZESNY - taniec oparty na idei baletu, pozbawiony jednak jego sztywnych zasad, w szczególności kładzie nacisk na pokazanie emocji tancerza, który tańcząc układ, stara się opowiedzieć odbiorcy pewną historię poprzez ruchy charakterystyczne dla rodzaju tej opowieści. Taniec współczesny jest bardzo luźną formą tańca, to znaczy, że nie ma ograniczeń tak, jak w balecie, co do ustawienia ciała – tutaj tancerz ma ogromną dowolność w kreowaniu ruchu, wykorzystywany jest tu ciężar ciała, grawitacja, oddech, swingi itp.

                                                      

Czym jest taniec współczesny i czym się charakteryzuje ?



Taniec współczesny jest mieszaniną wielu tańców jak na przykład: taniec nowoczesny, taniec jazzowy a nawet niektóre z tańców towarzyskich. W choreografii  mogą mieć także miejsce elementy akrobatyki. Jednak głównym źródłem tego tańca jest taniec klasyczny, znany jako balet. Podstawowe elementy baletu (np. plié, grand plié,) mają szerokie zastosowanie w tańcu współczesnym i są nieodłącznymi elementami każdego układu. Jednak pomimo tak bliskiej więzi, taniec współczesny powstał jako całkowicie inny taniec, różniący się od baletu chociażby uczuciami tancerza. Każda etiuda która jest tworzona przez choreografa tańca współczesnego opowiada historie która ma zarówno zbudzić emocje widza jak i nakłonić go do własnej interpretacji przedstawionego obrazu.
                                                                                     


piątek, 7 listopada 2014

Podział tańca


Taniec dzieli się na wiele styli. Tak naprawdę człowiek który nie interesuje się tańcem.dzieli go na :
HIP-HOP, Disco, taniec współczesny taniec towarzyski. W rzeczywistości klasyfikacja ta wygląda zupełnie inaczej. Tak naprawdę istnieją takie gatunki, jednak każdy z nich dzieli się.



Na tym blogu postaram się omówić w skrócie większość styli aby przybliżyć wam podział o którym pewnie część z was nie miała pojęcia. Ja tańcem interesuje się już dość długo i przy pomocy doświadczenia postaram się podołać temu zadaniu.



O swojej pasji i życiu z tańcem opowiem za jakiś czas, bądźcie cierpliwi, a będzie mam nadzieje miła niespodzianka.
Najpierw zajmę się tańcem współczesnym bo jest mi on najbliższy.

Znaczenie słowa TANIEC :

Słowo TANIEC skrywa w sobie wiele znaczeń:
1)zespół ruchów i gestów powstających pod wpływem bodźców emocjonalnych, skoordynowany z muzyką.
2) forma elementów ruchowych nosząca określoną nazwę (np. flamenco).
3) przejaw kultury związany z określonym środowiskiem         i określoną funkcją (np. taniec ludowy, taniec towarzyski). Taniec istniał już w prastarych kulturach Chin, Indii, Egiptu. Od najdawniejszych czasów towarzyszył obrzędom religijnym (taniec rytualny)
Z tańcem ludzie mieli do czynienia juz w starożytnej Grecji. Występował on w kulcie Dionizosa (m.in. dytyramby śpiewane przez tańczący chór). W średniowieczu był składnikiem sztuki popularnej (tańczący muzycy wędrowni). W XIV w. powstał dworski taniec towarzyski (basse dance). W epoce renesansu pojawiły się pary taneczne o tempie zmiennym - wolnym i szybkim. W okresie baroku taniec rozwijał się zwłaszcza we Francji.